هەوڵی درێژکراو
توێژینه‌وه‌یه‌كی‌ نوێ‌ سه‌لماندوویه‌تی‌، كه‌ خه‌یاڵكردنی‌ به‌رده‌وام له‌لایه‌ن مرۆڤه‌كانه‌وه‌، هۆكارێكی‌ سه‌ره‌كییه‌ بۆ كه‌مكردنه‌وه‌ی‌ كێشی‌ جه‌سته‌، یه‌كێك له‌به‌ڵگه‌ سه‌لمێنه‌ره‌كانی‌ ئه‌و ڕاستییه‌ش بریتییه‌ له‌وه‌ی‌، جه‌سته‌ی‌ زۆرینه‌ی‌ زانا‌و بیرمه‌ند‌و Ùه‌یله‌سوÙ‌و شاعیره‌كان لاوازه‌‌و كێشیان كه‌مه‌، به‌هه‌مان شێوه‌ش زۆرخواردنه‌وه‌ی‌ ئاو ده‌بێته‌ كه‌مكردنه‌وه‌ی‌ ÙƒÛŽØ´.ڕۆژنامه‌ی‌ (علوم) له‌زاری‌ توێژه‌ره‌كانه‌وه‌ بڵاویكردووه‌ته‌وه‌، ئه‌و كه‌سانه‌ی‌ له‌خه‌یاڵیاندا واهه‌ست ده‌كه‌ن، كه‌ خواردنی‌ به‌تام ده‌خۆن، له‌واقیعدا ناتوانن زۆر بخۆن، ئه‌و خه‌سڵه‌ته‌ش له‌لای‌ زۆربه‌ی‌ زانا‌و بیرمه‌نده‌كان هه‌یه‌، به‌ڵام هاوڵاتیانی‌ ئاسایی‌ خه‌یاڵ‌‌و واقیع تێكه‌ڵ ده‌كه‌ن.(كاری‌ مۆرویدج) مامۆستای‌ زانسته‌ كۆمه‌ڵایه‌تییه‌كان له‌زانكۆی‌ (كارنیجی‌ میلۆن) ئاماژه‌ی‌ به‌وه‌داوه‌، خه‌یاڵكردنی‌ زۆر له‌لای‌ مرۆڤ، Øه‌زی‌ خواردن كه‌مده‌كاته‌وه‌، ئاویش ده‌بێته‌ هۆی‌ تێركردنی‌ ڕیشاڵه‌كانی‌ ناو گه‌ده‌‌و ئه‌گه‌ر گه‌ده‌ به‌رده‌وام ئاوی‌ تێدابێت، مرۆڤ خواستی‌ له‌سه‌ر خواردن نامێنێت، به‌و هۆیه‌شه‌وه‌ له‌گه‌ڵ‌ تێپه‌ڕبوونی‌ كاتدا جه‌سته‌ لاوازده‌بێت.
به‌گوێره‌ی‌ ڕاپۆرتێكی‌ ڕێكخراوی‌ ته‌ندروستیی‌ جیهانی‌ (WHO)، نزیكه‌ی‌ (2.000.000.000) دوو ملیار دانیشتووی‌ جیهان به‌ده‌ست قه‌ڵه‌وی‌‌و كێشی‌ زۆره‌وه‌ ده‌ناڵێنن، ئه‌و ڕێژه‌یه‌ش به‌رده‌وام له‌زیادبووندایه‌.
زاناكان ئامۆژگاریی‌ ئه‌و هاوڵاتییانه‌ ده‌كه‌ن، كه‌ به‌ده‌ست قه‌ڵه‌وییه‌وه‌ ده‌ناڵێنن، ئاو زۆر بخۆنه‌وه‌‌و ئه‌گه‌ر ده‌توانن با ڕۆژانه‌ش خه‌یاڵه‌كانیان Ùراوان بكه‌ن.
